Skip to main content

Τα ξεχασμένα Βαλκάνια -Οι δημιουργίες

Με βάση το ντοκιμαντέρ «Τα Ξεχασμένα Βαλκάνια» (παραγωγή ΕΡΤ – σκηνοθεσία Σταύρος Ψυλλάκης, σειρά 6 επεισοδίων), το οποίο συνδυάζει ιστορική έρευνα, προφορικές μαρτυρίες και μνήμη από τη σκοπιά της καθημερινής ζωής στα Βαλκάνια του 20ού αιώνα μελετήσαμε την ιστορία των βαλκανίων.

Το ντοκιμαντέρ μάς βοήθησε να καταλάβουμε:

  • Ότι η Ιστορία είναι κοινή, όσο κι αν χωρίστηκαν οι λαοί

  • Ότι οι μνήμες μεταφέρονται με βλέμματα, τραγούδια, παραμύθια

  • Ότι ο εθνικισμός πληγώνει πρώτα τους φτωχούς, τους αθώους, τους ξεχασμένους

  • Ότι στα Βαλκάνια υπάρχει ακόμα ανοιχτό τραύμα – όχι μόνο πολιτικό, αλλά υπαρξιακό

Οι ποιητικές μας δημιουργίες:

Με λένε Μιρκοβάν,
ή μήπως Νίκο, ή Γιοβάν;
Το όνομά μου το ’χα σε μια παλιά εικόνα,
μα χάθηκε στο ποτάμι μαζί με τη μάνα.
Στο χωριό μου πια μένουν μόνο σκιές.
Εγώ θυμάμαι. Εσύ;

 

Η σιωπή μου είναι το μνημείο.
Δεν ήρθε κανείς να με ρωτήσει πότε άρχισε ο πόλεμος.
Ούτε πότε τέλειωσε.
Στον τοίχο έχω καρφωμένο ένα παλιό ρολόι.
Έμεινε στις 4:17 –
εκείνη την ώρα έφυγε το τρένο.

 

Δεν κλαίω πια.
Έκλαψα τόσα που στέρεψε και το χώμα.
Έραψα τα όνειρα των παιδιών μου σε μια κουβέρτα.
Το φόρεσα και ζεστάθηκα λίγο.
Ό,τι έμεινε από τον πόλεμο, το μαγειρεύω σε ιστορίες.
Θέλεις να φας λίγο μαζί μου;

 

Με θάψαν πρόχειρα, πίσω από ένα σπίτι.
Δεν γράφτηκε το όνομά μου. Δεν πειράζει.
Στην τσέπη μου είχε μείνει μια γωνιά ψωμί,
κι ένα γράμμα με λέξεις που δεν πρόλαβα να πω.
Όταν περνάς, ψιθύρισε το όνομά σου.
Έτσι θα θυμηθώ πως υπήρξα κι εγώ.

Φύλλο Εργασίας-Τα ξεχασμένα Βαλκάνια

“Κι αν ήμουν εγώ?” Ημερολόγιο μαθητών – 25 Νοεμβρίου 1943

Ημερολόγιο – 25 Νοεμβρίου 1943 (εργασίες μαθητών από το φύλλο εργασίας)

Ι.Σ

Σήμερα κάναμε έφοδο στις αποθήκες. Δεν πήραμε πολλά, αλλά βρήκαμε λίγο ψωμί και μια κονσέρβα. Ο Μανώλης έπεσε και χτύπησε, αλλά δεν είπε τίποτα, δεν έκλαψε. Περπατάμε ξυπόλητοι, αλλά νιώθω δυνατός. Αν μας πιάσουν, ξέρω τι μας περιμένει. Αλλά καλύτερα να πεθάνω προσπαθώντας, παρά να κάθομαι και να πεινάω. Η Στέλλα μας διάβασε κάτι σαν ποίημα σήμερα. Δεν θυμάμαι τα λόγια, αλλά ένιωσα πως ακόμα έχουμε ψυχή.


Β.Δ

Μου λείπει η μαμά μου. Όταν φυσάει, τη φαντάζομαι να μου σκεπάζει τα πόδια με μια κουβέρτα. Αλλά τώρα δεν έχω ούτε κουβέρτα. Σήμερα στον δρόμο μάς είδε μια γυναίκα και μας έδωσε μια φραντζόλα ψωμί. Μας χαμογέλασε. Δεν είπε τίποτα, απλώς χαμογέλασε. Την κοίταξα στα μάτια και σκέφτηκα: υπάρχει ακόμα ανθρωπιά. Ίσως να τα καταφέρουμε. Όσο έχουμε ο ένας τον άλλον, δεν είμαστε μόνοι.


Μ.Μ

Ο αδελφός μου δεν ξύπνησε το πρωί. Ήταν παγωμένος. Δεν έκλαψα, γιατί τα μάτια μου είναι στεγνά εδώ και καιρό. Σήμερα μπήκαμε σε ένα γκρεμισμένο σπίτι και βρήκαμε ένα παλιό βιβλίο. Κάποιος διάβαζε ποίηση σ’ αυτό το σπίτι, κάποτε. Ο κόσμος κάποτε είχε μουσική και λέξεις. Τώρα έχει σιωπή και πόνο. Αλλά κάτι μέσα μου λέει πως όλα θα αλλάξουν. Μια μέρα θα ξαναγελάσουμε. Θα το γράψω εδώ, για να το θυμάμαι.


Α.Ξ

Σήμερα παίξαμε μπάλα με ένα κονσερβοκούτι. Δέκα λεπτά ξεγνοιασιάς. Γελάσαμε. Ξεχάσαμε την πείνα, την Κατοχή, τους φόβους μας. Μετά ξαναγυρίσαμε στα καθήκοντα – να βρούμε ξύλα, νερό, κάτι να φάμε. Το βράδυ καθίσαμε όλοι μαζί γύρω από μια φωτιά και ο Αλέκος είπε: «Αν βγούμε ζωντανοί, θα κάνουμε μια σχολή, μόνο για παιδιά σαν εμάς». Του είπα πως θα τη βαφτίσουμε “Ξυπόλητη Ελπίδα”. Γελάσαμε. Ελπίζω να ζήσουμε αρκετά για να τη φτιάξουμε.

Παιδιά στον πόλεμο – Εγώ στη θέση τους

Στην αρχή πίστευα ότι η ταινία θα είναι «παλιά», άσπρο-μαύρο, βαρετή. Τίποτα από αυτά δεν ίσχυσε. Το Ξυπόλητο Τάγμα ήταν  γροθιά στο στομάχι, μια ιστορία που ξεκινά από τη φτώχεια και το φόβο, και καταλήγει σε κάτι που δεν περίμενα: την ελπίδα.


Ποιοι είναι αυτοί οι ξυπόλητοι;

Η ταινία μιλά για τα παιδιά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στη Θεσσαλονίκη. Παιδιά χωρίς σπίτι, χωρίς οικογένεια, χωρίς παπούτσια – αλλά με κάτι πολύ πιο δυνατό: θέληση να ζήσουν και να αντισταθούν. Δημιουργούν τη δική τους ομάδα – το “τάγμα” τους – και προσπαθούν να επιβιώσουν, να κλέψουν λίγο φαγητό, να βοηθήσουν όσους μπορούν.

Αυτό που με εντυπωσίασε δεν ήταν μόνο η πλοκή, αλλά ο τρόπος που έπαιζαν τα παιδιά. Δεν ήταν ηθοποιοί με μεγάλα ονόματα. Ήταν σαν παιδιά της διπλανής πόρτας – ίσως παιδιά σαν κι εμάς, σε μια άλλη εποχή.


Από την πείνα στην Αντίσταση

Τα αυτά παιδιά δεν έγιναν ούτε εγκληματίες, ούτε θύματα. Έγιναν ήρωες, με τον δικό τους τρόπο. Δεν κρατούσαν όπλα, αλλά είχαν αλληλεγγύη, εξυπνάδα και ψυχή. Έκαναν το σχολείο τους μέσα στα ερείπια, βοήθησαν αντιστασιακούς, φρόντισαν μικρότερα παιδιά.

Σκέφτηκα: Αν ήμουν εκεί; Αν ήμουν 12 χρονών το 1943 και είχα χάσει τους γονείς μου;
Δεν ξέρω αν θα είχα τη δύναμη που είχαν αυτοί.
Και όμως, αυτοί οι «ξυπόλητοι» μας δείχνουν πως μέσα στην απόλυτη φρίκη γεννιέται η ανθρωπιά.

Με την ταινία αυτή στον όμιλο  συζητήσαμε για:

  • την Κατοχή και τον Εμφύλιο

  • την παιδική ηλικία στον πόλεμο

  • την έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης

Ε.Μ

Ξυπόλυτο τάγμα -φύλλο εργασίας


Όταν ο κινηματογράφος με κάνει να νιώθω την Ιστορία

Ποτέ δεν πίστευα πως μια ταινία μπορεί να σε κάνει να σκεφτείς αλλιώς για την Ιστορία. Πάντα θεωρούσα πως η Ιστορία ήταν χρονολογίες, μάχες, βασιλιάδες και σύνορα.  Η συμμετοχή μου στον όμιλο ιστορίας με έκανε να αλλάξω γνώμη.

Είδαμε αρκετές  ταινίες, συζητήσαμε, γελάσαμε, στεναχωρηθήκαμε, θυμώσαμε, συγκινηθήκαμε. Αλλά δύο ταινίες με σημάδεψαν ιδιαίτερα: «Οι άνθρωποι του παππού μου» και ο «Κλέφτης ποδηλάτων».

Και οι δύο ήταν απλές – χωρίς εφέ, χωρίς φαντασία, χωρίς δυνατή μουσική και βαριά κουστούμια. Όμως μέσα στην απλότητά τους έκρυβαν κάτι πολύ δυνατό: τον άνθρωπο μέσα στην Ιστορία.


Οι Άνθρωποι του Παππού μου – Η Ιστορία από την άλλη πλευρά

Όταν ξεκίνησε η ταινία, δεν ήξερα τι να περιμένω. Ήταν τουρκική. Δεν το κρύβω – ξαφνιάστηκα. Όμως σύντομα κατάλαβα γιατί την είδαμε.

Ένας ηλικιωμένος, πρόσφυγας από την Κρήτη, ζει στη Μικρά Ασία. Θυμάται τον ξεριζωμό, την παιδική του ηλικία στην Ελλάδα, την αγάπη του για τον τόπο που άφησε. Η ταινία δεν είχε μίσος. Είχε μόνο νοσταλγία, θλίψη και ανθρωπιά.

Κατάλαβα για πρώτη φορά ότι και από την “άλλη πλευρά” υπήρξαν άνθρωποι που πόνεσαν. Ότι οι ανταλλαγές πληθυσμών δεν είναι απλώς αριθμοί σε ένα βιβλίο – είναι οικογένειες που χώρισαν, σπίτια που έμειναν άδεια, παιδιά που δεν γύρισαν ποτέ.

Ο Κλέφτης Ποδηλάτων – Όταν η αξιοπρέπεια σπάει

Άλλη εποχή, άλλη χώρα. Ρώμη, μετά τον Β’ Παγκόσμιο. Ο πατέρας βρίσκει μια δουλειά που απαιτεί να έχει ποδήλατο. Κι αυτό του το κλέβουν. Από εκείνη τη στιγμή, αρχίζει μια περιπλάνηση σε όλη την πόλη, μαζί με τον μικρό του γιο, για να το βρει.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη τη σκηνή στο τέλος. Ο πατέρας δεν αντέχει άλλο. Προσπαθεί να κλέψει ένα άλλο ποδήλατο. Μπροστά στον γιο του. Τον πιάνουν. Και τότε… ο μικρός τον πιάνει από το χέρι. Χωρίς να πει λέξη. Τον συγχωρεί.

Ήταν η πιο σπαρακτική σκηνή που έχω δει. Όχι γιατί είχε δράμα ή μουσική. Αλλά γιατί ήταν αληθινή. Γιατί έβλεπα εκεί, μπροστά μου, τι σημαίνει φτώχεια, απόγνωση, αγάπη, πατέρας και παιδί.

Αναρωτήθηκα: Πόσοι άνθρωποι σήμερα ζουν έτσι; Πόσοι γονείς λυγίζουν και δεν το λένε σε κανέναν;

Αυτή η ταινία μου έμαθε ότι η Ιστορία δεν είναι μόνο οι μεγάλοι πόλεμοι. Είναι και οι μικροί αγώνες – κάθε μέρα – για επιβίωση, για αξιοπρέπεια, για λίγη ελπίδα.

Μ.Σ

Ανάρτηση αποτελεσμάτων κλήρωσης για εισαγωγή στην α’ τάξη του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Λάρισας για το σχολικό έτος 2025-26 (επιτυχόντες-ούσες και επιλαχόντες/ούσες)

Ανάρτηση αποτελεσμάτων κλήρωσης για εισαγωγή στην α’ τάξη του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Λάρισας για το σχολικό έτος 2025-26 (επιτυχόντες-ούσες και επιλαχόντες/ούσες) στον παρακάτω σύνδεσμο:

αποτελεσματα εισαγωγης γυμνασιο-ψυ

Σήμερα η κλήρωση για τα πειραματικά σχολεία

Οδηγίες για την παρακολούθηση απευθείας της σημερινής κλήρωσης για εισαγωγή μαθητών/τριών στην α’ τάξη του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Λάρισας στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://www.minedu.gov.gr/news/61426-02-05-25-apeftheias-metadosi-tis-klirosis-gia-tin-eisagogi-mathiton-kai-mathitrion-se-peiramatika-sxoleia-gia-to-2025-2026

Καλή επιτυχία!

Κωδικοί και κατηγορίες των 366 υποψηφίων για κλήρωση στο 1ο Πειραματικό Γυμνάσιο Λάρισας

Στον συνημμένο κατάλογο θα βρείτε σε αλφαβητική σειρά των κωδικών τις κατηγορίες (αδέλφια που φοιτούν στο σχολείο ή στο συνδεδεμένο 1ο Πειραματικό ΓΕΛ Λάρισας, δίδυμα και τρίδυμα αδέλφια, παιδιά καθηγητών των συνδεδεμένων σχολείων ή καμία ειδική κατηγορία αλλά έγκυρη αίτηση). Αν δεν βρείτε τον κωδικό σας, στείλτε ηλεκτρονικό μήνυμα στο μέιλ του σχολείου:  mail@1gym-laris.lar.sch.gr

Υπενθυμίζουμε ότι η κλήρωση θα γίνει από τη ΔΕΠΠΣ ηλεκτρονικά σε ταυτόχρονη προβολή για το κοινό στις 2 Μαϊου σε ώρα και ηλεκτρονική διεύθυνση παρακολούθησης που θα ανακοινωθεί έγκαιρα.

Τα στοιχεία των υποψηφίων βρίσκονται στο παρακάτω αρχείο:

school_candidates_1744875940657

Καλή επιτυχία!

11ο ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 15 Μαρτίου – 15 Απριλίου 2025

                                                 🌱 Δημιουργικές δράσεις για ένα βιώσιμο μέλλον
15 Μαρτίου – 15 Απριλίου 2025

Κατά τη διάρκεια του περασμένου μήνα, μαθητές και εκπαιδευτικοί από τις τέσσερις χώρες του προγράμματος – Ουγγαρία, Σλοβακία, Ελλάδα και Ιταλία – υλοποίησαν και πάλι πληθώρα δημιουργικών και ευαισθητοποιητικών δράσεων με θέμα τη βιωσιμότητα. Τα τοπικά και διεθνή προγράμματα αποδεικνύουν εντυπωσιακά πόσο ουσιαστικά έχουν ενταχθεί η περιβαλλοντική προστασία και η βιώσιμη σκέψη στην καθημερινή σχολική ζωή.


🇭🇺 Ουγγαρία – Αφίσες, παρουσιάσεις και επιδείξεις πειραμάτων

Οι Ούγγροι μαθητές εργάστηκαν πάνω σε περιβαλλοντικά θέματα στη γερμανική γλώσσα. Οι δράσεις τους περιλάμβαναν:

  • Χρωματιστές αφίσες σχετικά με τον ρόλο των μελισσών, τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος και τη σημασία της ανακύκλωσης.
    📌 Δείτε τις αφίσες εδώ: https://online.fliphtml5.com/pqzee/chcz/#p=1

  • Ψηφιακές παρουσιάσεις για την κλιματική αλλαγή, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και την εταιρεία ηλιακής ενέργειας Kelet Solár.

  • Βίντεο και podcast με θέμα τα ιαματικά βότανα, τα οποία είναι ήδη διαθέσιμα στις διαδικτυακές πλατφόρμες του προγράμματος.

Κατά τη διάρκεια της Εβδομάδας Βιωσιμότητας, ο χημικός καθηγητής Lajos Barkó πραγματοποίησε πειράματα που κατέδειξαν τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης – ανάμεσα τους και η διάσπαση της χλωροφύλλης από διοξείδιο του θείου. Πολλές τάξεις συμμετείχαν ενεργά, ανοίγοντας τον δρόμο για γόνιμες συζητήσεις πάνω σε παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα που απειλούν το μέλλον μας.


🇸🇰 Σλοβακία – Δημιουργικά μαθήματα και πράσινες προκλήσεις

Το σχολείο της Σλοβακίας προσέγγισε το θέμα της βιωσιμότητας με ποικίλους και ευφάνταστους τρόπους:

  • Με αφορμή την Ημέρα της Γης, ξεκίνησαν τη “πρόκληση μηδενικών χιλιομέτρων με αυτοκίνητο” και διοργάνωσαν δράση καθαρισμού γύρω από τον σχολικό χώρο.

  • Στα μαθήματα Σλοβακικής, οι μαθητές έγραψαν οικολογικά παραμύθια.

  • Στα μαθήματα Γερμανικών, συνέθεσαν ποιήματα slam poetry με θέμα το περιβάλλον.

  • Στη φυσική, συμμετείχαν σε κουίζ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

  • Επιπλέον, δημιούργησαν podcast σχετικά με την εκπαιδευτική κινητικότητα στην Ελλάδα.
    🔗 Περισσότερα στο site του προγράμματος:
    https://soszm.eu/spolocne-formujeme-buducnost/


🇬🇷 Ελλάδα – Δενδροφυτεύσεις, τέχνη και επιμόρφωση εκπαιδευτικών

Οι μαθητές του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Λάρισας ανέλαβαν μια σειρά από ουσιαστικές και δημιουργικές δράσεις:

  • Φύτεψαν δέντρα στο δημοτικό πάρκο Γιάννουλης.

  • Δημιούργησαν παρτέρια με λουλούδια στην αυλή του σχολείου.

  • Τα μέλη του φωτογραφικού ομίλου επισκέφθηκαν την έκθεση φυσικής φωτογραφίας του Αργύρη Ζιώγα.

Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου συμμετείχαν ενεργά σε σεμινάρια και επιμορφώσεις, όπως:

  • Σεμινάρια για την κλιματική αλλαγή στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Στυλίδας.

  • Workshop για την κυκλική οικονομία στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE-IP CEI-Greece, στο JOIST Innovation Park στη Λάρισα.

  • Διαδικτυακές επιμορφώσεις με θέμα την “Πράσινη Εκπαίδευση”.

📌 Το σχολείο συμμετέχει στο δίκτυο “Eco-Schools”:
https://www.ecoschools.gr/schools/1o-peiramatiko-gymnasio-larisas


🇮🇹 Ιταλία – Πολυμέσα, εκστρατεία για παγούρια και αγορά second-hand

Οι μαθητές του Λυκείου Ξένων Γλωσσών Enrico Fermi στο Sciacca ανέδειξαν τη δημιουργικότητά τους μέσα από καινοτόμες και περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένες δράσεις:

  • Δημιούργησαν πολυμεσική παρουσίαση για τη βιώσιμη γεωργία, με έμφαση στα ιταλικά ιαματικά βότανα.
    ▶️ Παρουσίαση σε Google Slides (δεν έχει δοθεί σύνδεσμος)

  • Γύρισαν βίντεο με τη μαγειρική ενός παραδοσιακού πιάτου χρησιμοποιώντας τοπικά βότανα και καρυκεύματα.

  • Ανάρτησαν οδηγίες για βιώσιμη συμπεριφορά σε όλες τις σχολικές αίθουσες.

  • Ξεκίνησαν εκστρατεία για τη χρήση επαναχρησιμοποιούμενων παγουριών, αντί για πλαστικά μιας χρήσης.

  • Δημιούργησαν ένα TikTok βίντεο για τη βιωσιμότητα – μια δημιουργική και ψυχαγωγική προσέγγιση για την ενημέρωση των συμμαθητών τους.

  • Οργάνωσαν, στο πλαίσιο των Σχολικών Ημερών, μια “Αγορά Second-Hand” στα τέλη Απριλίου.


Συμπεράσματα

Οι δράσεις που πραγματοποιήθηκαν από τις 15 Μαρτίου έως τις 15 Απριλίου 2025 αναδεικνύουν πόσο ενεργά και με φαντασία ενσωματώνουν όλες οι συνεργαζόμενες σχολικές κοινότητες τη βιωσιμότητα στην καθημερινότητά τους. Οι μαθητές δεν έμειναν στη θεωρίαενήργησαν, τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και μέσω διεθνούς συνεργασίας.

Μαζί διαμορφώνουμε το μέλλον – με συνείδηση, υπευθυνότητα και αλληλεγγύη.