Skip to main content

Τα ξεχασμένα Βαλκάνια -Οι δημιουργίες

Με βάση το ντοκιμαντέρ «Τα Ξεχασμένα Βαλκάνια» (παραγωγή ΕΡΤ – σκηνοθεσία Σταύρος Ψυλλάκης, σειρά 6 επεισοδίων), το οποίο συνδυάζει ιστορική έρευνα, προφορικές μαρτυρίες και μνήμη από τη σκοπιά της καθημερινής ζωής στα Βαλκάνια του 20ού αιώνα μελετήσαμε την ιστορία των βαλκανίων.

Το ντοκιμαντέρ μάς βοήθησε να καταλάβουμε:

  • Ότι η Ιστορία είναι κοινή, όσο κι αν χωρίστηκαν οι λαοί

  • Ότι οι μνήμες μεταφέρονται με βλέμματα, τραγούδια, παραμύθια

  • Ότι ο εθνικισμός πληγώνει πρώτα τους φτωχούς, τους αθώους, τους ξεχασμένους

  • Ότι στα Βαλκάνια υπάρχει ακόμα ανοιχτό τραύμα – όχι μόνο πολιτικό, αλλά υπαρξιακό

Οι ποιητικές μας δημιουργίες:

Με λένε Μιρκοβάν,
ή μήπως Νίκο, ή Γιοβάν;
Το όνομά μου το ’χα σε μια παλιά εικόνα,
μα χάθηκε στο ποτάμι μαζί με τη μάνα.
Στο χωριό μου πια μένουν μόνο σκιές.
Εγώ θυμάμαι. Εσύ;

 

Η σιωπή μου είναι το μνημείο.
Δεν ήρθε κανείς να με ρωτήσει πότε άρχισε ο πόλεμος.
Ούτε πότε τέλειωσε.
Στον τοίχο έχω καρφωμένο ένα παλιό ρολόι.
Έμεινε στις 4:17 –
εκείνη την ώρα έφυγε το τρένο.

 

Δεν κλαίω πια.
Έκλαψα τόσα που στέρεψε και το χώμα.
Έραψα τα όνειρα των παιδιών μου σε μια κουβέρτα.
Το φόρεσα και ζεστάθηκα λίγο.
Ό,τι έμεινε από τον πόλεμο, το μαγειρεύω σε ιστορίες.
Θέλεις να φας λίγο μαζί μου;

 

Με θάψαν πρόχειρα, πίσω από ένα σπίτι.
Δεν γράφτηκε το όνομά μου. Δεν πειράζει.
Στην τσέπη μου είχε μείνει μια γωνιά ψωμί,
κι ένα γράμμα με λέξεις που δεν πρόλαβα να πω.
Όταν περνάς, ψιθύρισε το όνομά σου.
Έτσι θα θυμηθώ πως υπήρξα κι εγώ.

Φύλλο Εργασίας-Τα ξεχασμένα Βαλκάνια

Παιδιά στον πόλεμο – Εγώ στη θέση τους

Στην αρχή πίστευα ότι η ταινία θα είναι «παλιά», άσπρο-μαύρο, βαρετή. Τίποτα από αυτά δεν ίσχυσε. Το Ξυπόλητο Τάγμα ήταν  γροθιά στο στομάχι, μια ιστορία που ξεκινά από τη φτώχεια και το φόβο, και καταλήγει σε κάτι που δεν περίμενα: την ελπίδα.


Ποιοι είναι αυτοί οι ξυπόλητοι;

Η ταινία μιλά για τα παιδιά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στη Θεσσαλονίκη. Παιδιά χωρίς σπίτι, χωρίς οικογένεια, χωρίς παπούτσια – αλλά με κάτι πολύ πιο δυνατό: θέληση να ζήσουν και να αντισταθούν. Δημιουργούν τη δική τους ομάδα – το “τάγμα” τους – και προσπαθούν να επιβιώσουν, να κλέψουν λίγο φαγητό, να βοηθήσουν όσους μπορούν.

Αυτό που με εντυπωσίασε δεν ήταν μόνο η πλοκή, αλλά ο τρόπος που έπαιζαν τα παιδιά. Δεν ήταν ηθοποιοί με μεγάλα ονόματα. Ήταν σαν παιδιά της διπλανής πόρτας – ίσως παιδιά σαν κι εμάς, σε μια άλλη εποχή.


Από την πείνα στην Αντίσταση

Τα αυτά παιδιά δεν έγιναν ούτε εγκληματίες, ούτε θύματα. Έγιναν ήρωες, με τον δικό τους τρόπο. Δεν κρατούσαν όπλα, αλλά είχαν αλληλεγγύη, εξυπνάδα και ψυχή. Έκαναν το σχολείο τους μέσα στα ερείπια, βοήθησαν αντιστασιακούς, φρόντισαν μικρότερα παιδιά.

Σκέφτηκα: Αν ήμουν εκεί; Αν ήμουν 12 χρονών το 1943 και είχα χάσει τους γονείς μου;
Δεν ξέρω αν θα είχα τη δύναμη που είχαν αυτοί.
Και όμως, αυτοί οι «ξυπόλητοι» μας δείχνουν πως μέσα στην απόλυτη φρίκη γεννιέται η ανθρωπιά.

Με την ταινία αυτή στον όμιλο  συζητήσαμε για:

  • την Κατοχή και τον Εμφύλιο

  • την παιδική ηλικία στον πόλεμο

  • την έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης

Ε.Μ

Ξυπόλυτο τάγμα -φύλλο εργασίας


Το βίντεο του ομίλου ιστορίας για το ποτάμι της Λάρισας

Την έρευνα για να δημιουργήσουμε το βίντεο την παρουσιάσαμε στο 2ο μαθητικό συνέδριο “Έλα να σου μιλήσω για τον τόπο μου” και την παρουσιάσαμε με τηλεδιάσκεψη στους συνέδρους στην Πάτρα στις 18 Απριλίου 2024. Στείλαμε επίσης την εργασία μας, καθώς δουλέψαμε με το υλικό του,  στο ΚΕΠΕΑ Μεσολογγίου-“Βιώσιμες πόλεις”. Τέλος, ανεβάζουμε την εργασίας μας, μιας και έχει οικολογικό περιεχόμενο και εντάσσεται στο υλικό του Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τις 2 έως τις 4 Απριλίου 2024.

https://youtu.be/C70uJ1wJ2yM

Την Τρίτη 12 Μαρτίου 2024 οι μαθητές του Ομίλου Με μια Ταινία μαθαίνω Ιστορία επισκέφθηκαν την πόλη της Θεσσαλονίκης και παρακολούθησαν ταινία ντοκιμαντέρ στο πλαίσιο του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Το ντοκιμαντέρ είχε τίτλο  “Name Me Lawand/Λέγε με Λόλαντ “ και η υπόθεσή του είχε ως εξής:  ένα κωφό πεντάχρονο αγόρι Κουρδικής καταγωγής από το Ιράκ, βρίσκεται σε αναζήτηση για έναν κόσμο όπου υπάρχουν άνθρωποι σαν αυτόν – άνθρωποι που θα τον καταλάβουν. Άλλωστε, από τη γέννησή του, ο Λόλαντ είναι πλήρως κωφός και αδυνατεί να επικοινωνήσει με τους γύρω του. Η απίθανη
οικογένειά του βάζει πλώρη για ένα επικίνδυνο ταξίδι με αφετηρία το Ιράκ και
τελικό προορισμό την Αγγλία, με στόχο να εισαχθεί στο Βασιλικό Σχολείο για
Κωφούς. Ωστόσο, αυτή η νέα ζωή σύντομα απειλείται όταν η οικογένεια έρχεται
αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο της απέλασης. Μαζί με τα μέλη της κοινότητας του
Ντέρμπι, έχουν τώρα μια νέα αποστολή: να παλέψουν για να παραμείνουν στο
μέρος που πλέον αποκαλούν σπίτι. Επιστρατεύοντας εντυπωσιακό οπτικό ύφος
και συναρπαστικό ηχητικό σχεδιασμό που πλαισιώνει την εξέλιξη του Λόλαντ από
κάποιον δίχως φωνή σε κάποιον που δίνει φωνή στη κοινότητα των Κωφών, αυτό
το ντοκιμαντέρ αποτελεί μια ενθαρρυντική αλλά και βαθιά συγκινητική ιστορία
ενηλικίωσης. Πρόκειται για αληθινή ιστορία και μεταφέρει τους θεατές σε δυο παράλληλα περιβάλλοντα, το περιβάλλον της προσφυγιάς και των δυσκολιών της αναγκαστικής μετακίνησης των πληθυσμών από την οπτική ενός μικρού αγοριού ΑΜΕΑ. Μετά το τέλος της προβολής, συζητήσαμε με την υπεύθυνη της Ομάδας NEXTEN για τις τεχνικές βιντεοσκόπησης και σκηνοθεσίας ενός ντοκιμαντέρ. Στη συνέχεια, επισκεφθήκαμε το Μουσείο Κινηματογράφου.

Αφού παρακολουθήσαμε την ταινία “Η κλέφτρα των βιβλίων” και είδαμε αρκετά σχετικά με τον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο γράψαμε την άποψή μας για την ταινία.

Κατά την γνώμη μου «Η κλέφτρα των βιβλίων» είναι μια πολύ ωραία ταινία. Πρώτα απ’ όλα, είναι πολύ εποικοδομητική και ενισχύει τις γνώσεις που ήδη έχουμε σχετικά με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και με το Ολοκαύτωμα, καθώς μέσω της ταινίας προβάλλονται εικόνες που αναπαριστούν το τοπίο και την κοινωνία εκείνη την εποχή. Επιπλέον, μέσω της συγκεκριμένης ταινίας μου δημιουργούνται έντονα συναισθήματα και μπορώ να νιώσω, μέσω της πληθώρας των ήχων και της μουσικής επένδυσης, όπως νιώθουν, κάτι το οποίο καθιστά την ταινία συγκινητική. Ωστόσο, το στοιχείο της ταινίας που δεν μου άρεσε ήταν το τέλος, διότι θεωρώ άδικο να χάνονται όλοι αυτοί οι χαρακτήρες με αυτόν τον τρόπο. Όμως αυτό το γεγονός δεν ήταν καθόλου απίθανο εκείνη την εποχή.

                Θα συνιστούσα σίγουρα αύτη την ταινία σε κάποιον. Ειδικότερα θα τη σύστηνα σε άτομα που δεν γνωρίζουν τα γεγονότα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, γιατί θεωρώ πως η ταινία αυτή παρέχει στους θεατές της πολλές γνώσεις μέσω των εικόνων, οπότε καταλαβαίνει κάποιος πιο εύκολα και έχει μια καλύτερη εικόνα για το τοπίο εκείνη την εποχή.

Αναστασία Τσίχλη

 

Η συγκεκριμένη ταινία ήταν ωραία φτιαγμένη με ενδιαφέρουσα πλοκή και ιστορικά χαρακτηριστικά. Ένα από τα θετικά της ταινίας αυτής ήταν ότι με έναν  τρόπο που να μην την κάνει βαρετή και κουραστική περιλάμβανε πολλά σημαντικά κοινωνικά θέματα. Ένα άλλο θετικό της ταινίας ήταν ότι οι χαρακτήρες  ήταν ολοκληρωμένοι και δεν είχαν κενά στις προσωπικότητες τους. Το μόνο αρνητικό που μπορώ να εντοπίσω στην ταινία είναι ότι ένας μαθητής που την παρακολουθεί και δεν γνωρίζει πολλές λεπτομέρειες  για τον Β΄ΠΠ μπορεί εύκολα να μπερδευτεί.

Αυτή την ταινία σίγουρα θα την συνιστούσα σε κάποιον άλλο γιατί είναι μια ταινία με ανατροπές, συγκινήσεις και ιστορικές λεπτομέρειες.

 Μαργαρίτα Στέφου

Η ταινία “Η Κλέφτρα των Βιβλίων” βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Markus Zusak και προσφέρει μια συγκινητική και πανέμορφη κινηματογραφική εκδοχή της ιστορίας. Η ταινία αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής κοπέλας, της Λίζελ, που ζει στη Γερμανία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ανακαλύπτει τη δύναμη των λέξεων μέσα από τη φιλία της με έναν νεαρό εβραίο που κρύβεται στο σπίτι της οικογένειας που την υιοθέτησε.

Ο σκηνοθέτης Brian Percival κατάφερε  να μεταφέρει με ευαισθησία την ατμόσφαιρα της εποχής και το βάθος των χαρακτήρων. Η πανέμορφη φωτογραφία και η ατμόσφαιρα του φιλμ ενισχύουν την εμβέλεια του μυθιστορήματος και καθιστούν την εμπειρία της παρακολούθησης της ταινίας αξέχαστη.

Οι ερμηνείες των ηθοποιών  επίσης εντυπωσιακές, με την Sophie Nélisse να ενσαρκώνει με εξαιρετική ευαισθησία τον ρόλο της Λίζελ και τον Geoffrey Rush να ξεχωρίζει ως ο χαρισματικός και πολυδιάστατος Χανς Χούμπερμαν, ο πατριαρχικός φιλόσοφος και πατέρας αντιστάσεως. Επιπλέον, η Emily Watson προσφέρει μια άψογη ερμηνεία στον ρόλο της ψυχρής και σκληρής Ρόζα Χούμπερμαν, προσθέτοντας ένταση και συναισθηματικό βάθος στο φιλμ.

Συνολικά, η “Κλέφτρα των Βιβλίων” είναι μια συναισθηματικά φορτισμένη και συναρπαστική ταινία που αφήνει το κοινό με βαθιές σκέψεις και συναισθήματα. Με την εξαιρετική σκηνοθεσία, τις εξαιρετικές ερμηνείες και το βαθύ μήνυμα της, αξίζει να την ανακαλύψει κανείς και να την απολαύσει στο έπακρο.

Κ.Λ.

 

Στην ταινία αυτή, βυθιζόμαστε σε ένα κλίμα αναταραχής και σύγκρουσης στη Γερμανία της δεκαετίας του ’40. Οι πρωταγωνιστές, η Λίζελ και ο Ρούντι, μας οδηγούν σε ένα ταξίδι μέσα από τα μάτια ενός παιδιού, ανακαλύπτοντας τον κόσμο και τις ανθρώπινες σχέσεις με μια ιδιαίτερη ευαισθησία.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα στην ταινία είναι η  δύναμη των λέξεων. Βλέπουμε πώς η Λίζελ ανακαλύπτει την εξουσία της γραπτής λέξης, καθώς κλέβει βιβλία και αρχίζει να γράφει τη δική της ιστορία. Η αφήγηση από τον Θάνατο επίσης είναι συγκλονιστική γιατί  μας βοηθάει να αντιληφθούμε τη βαρύτητα των γεγονότων μέσα από το φιλτράρισμα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Επίσης, η ταινία αγγίζει θέματα όπως η αλληλεγγύη, η ανθρώπινη ανθεκτικότητα και η σημασία της φιλίας σε κρίσιμες στιγμές. Η σχέση της Λίζελ με τον Μαξ αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας, καθώς μας υπενθυμίζει τη σημασία της αλληλεγγύης και της αγάπης ανεξαρτήτως προελεύσεως.

Στο τέλος, η ταινία μας αφήνει  ένα συναισθηματικό και συνάμα εντυπωσιακό μήνυμα, που μας καλεί να αναζητήσουμε το φως ακόμη και στις πιο σκοτεινές στιγμές.

Ε.Τ.

 

Εμένα δεν μου πολυάρεσε η ταινία. Ήταν μεγάλη σε διάρκεια και με κούρασε γιατί δεν ήξερα και πολλά για τον  Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οπότε δεν καταλάβαινε αρκετά σημεία της πλοκής (διωγμός των κουμουνιστών, κάψιμο των βιβλίων) . Βέβαια , κατάλαβα πολλά μετά την προβολή της ταινίας όταν κάναμε στον όμιλο τ α φύλλα εργασίας. Δεν μου άρεσε καθόλου ο αφηγητής Θάνατος. Ενώ για κάποιους μπορεί να προσθέτει ένα ιδιαίτερο και ενδιαφέρον στοιχείο στην αφήγηση, για άλλους μπορεί να φαίνεται υπερβολικό ή αποσπασματικό. Σίγουρα θα προσπαθήσω να διαβάσω ιστορικά βιβλία ή να δω ντοκιμαντέρ για να κατανοήσω καλύτερα τα γεγονότα.

Δ.Χ.

Ανταλλαγή με το Gymnasium Lapperdorf στο Ρέγκενσμπουργκ

Χριστουγεννιάτικη ανταλλαγή μαθητών με το Γυμνάσιο του Lappersdorf στο Regensburg της Βαυαρίας🧡
Εγκαινιάσαμε μια σειρά ανταλλαγών που πρόκειται να πραγματοποιηθούν την παρούσα σχολική χρονιά στο σχολείο μας. Μια μοναδική εμπειρία έζησαν 13 μαθητές από όλες τις τάξεις του σχολείου μας και 3 καθηγητές την εβδομάδα από 1η Δεκεμβρίου μέχρι και 7 Δεκεμβρίου. Πραγματοποίησαν το πρώτο μέρος της συνεργασίας μας με το Gymnasium Lappersdorf (https://www.gymnasium-lappersdorf.de/home/) παραμένοντας φιλοξενούμενοι σε σπίτια Γερμανών μαθητών😍. Το πρόγραμμα έχει τίτλο ” Θρησκείες και Πολιτισμός” και στο ταξίδι μας ασχοληθήκαμε με τα θρησκευτικά έθιμα της Γερμανίας και ειδικότερα της Βαυαρίας τα Χριστούγεννα. Στη συνέχεια, το Πάσχα , οπότε θα μας επισκεφτούν οι φίλοι μας πια μαθητές και καθηγητές από το Ρέγκενσμπουργκ❤🧡💛, θα ασχοληθούμε με τα ελληνικά έθιμα και τον εορτασμό του Πάσχα. Η εμπειρία μας ήταν μοναδική, καθώς ο καιρός βοήθησε πολύ σε αυτό. Η Βαυαρία μας υποδέχτηκε στολισμένη και χιονισμένη, το κρύο ήταν πολύ αλλά δε μας σταμάτησε,. Και τις Χριστουγεννιάτικες αγορές επισκεφθήκαμε, και στο Μόναχο πήγαμε και στο σχολείο πραγματοποιήσαμε εργαστήριά μας. Το σχολείο γέμισε από υπέροχες μυρωδιές γερμανικών παραδοσιακών μπισκότων που φτιάξαμε, τα μάτια μας έλαμψαν από τα χρώματα και τις κατασκευές από πηλό, μπάλες και γιρλάντες και η χαρά μας ήταν μεγάλη όταν ο ίδιος ο Sankt Nikolaus μας καλωσόρισε στο σχολείο. Μαζί μας και ομάδα μαθητών από τη Γαλλία ( Βρέστη) με την οποία θα πραγματοποιήσουμε ανταλλαγή τον Μάιο του 2024.
+27